YALAN
Yalan, herkes tarafindan ayıplanan bir davranıştır.Ancak yalanı en çok kınayanlar bile, ona başvurmadan edemezler.
İnsanlar genellikle kendi yalanlarini GEREKLI, baskalarininkini BÜYÜK YALAN olarak görmeye yatkindirlar.
Baskalarini bilerek aldatmak amacıyla söylenen yalanlar, GERÇEK YALANLAR`dır.
Yalanı bol bir dünyada yaşamaktayız.Bu ortamda çocukları yalandan uzak tutmak çok zordur.
YALAN ÇEŞİTLERİ:
1-HAYALİ YALANLAR: Kücük cocuklar,yalani,gercegi iyi degerlendiremedigi, görüp duydugunu carpittigi icin uydurur.
Yalan, gerceklik duygusunun gec kazanilmasi zihinsel ve ruhsal olgunlasamama nedeni ile olusur.
Yetiskinler de cocugun olmamis seyleri olmus gibi anlatmasini yalan sayar.Bunlara gülüp gecme yerine suclama yolunu secer.
2-TAKLİT YALANLAR: Cocuklar, ana babalarini örnek alirlar.Anne ve babanin yalanlarina tanik olan cocuklar yalan söylemeyi olagan görürler ve onlari taklit etmis olurlar.
3-SOSYAL YALANLAR:Bu yalanlar,en yaygin olan yalanlardir.Bir yere davet edildigimizde `gelmek istemiyoruz`yerine `hastayim` ya da `isim var`demek gibi
4-SAVUNMA YALANLARI: Cocugun kendini korumak icin söyledigi yalan türleridir.Cocuk ............. ............. sorguya cekilirse,mükemmellige zorlanirsa,bu tip yalanlara basvurabilir.
Cocuk,dogru söylediginde `yalan söylüyorsun` diye yapilan suclamalar,cocukta savunma yalanlarini aliskanlik haline getirecektir.
5-YÜCELTİLMİŞ YALANLAR: Baskalarinin hayranligini kazanmak icin söylenen yalanlardir.
Normal yollardan takdir edilmeyen cocuk,yalana basvuracaktir. Kimi cocuk da acikca yalan söylerken, bir özlemini dile getirir.Mesela:Babasiz bir cocugun,kendinin babasi oldugunu söylemesi gibi.Veya`annem öldü` diyen bir cocuk da ,aslinda yeni dogum yapan annesinin ilgisini kücük kardese yöneltmesinden yakinmaktadir. Cünkü annesinin kendisinden uzaklastigini ,sevgi ve desteginden yoksun kaldigini anlatmak istemektedir.Sevgiyi,cevresinden acindirma yoluyla kazanmak ister.
NASIL ÖNLENİR?
1-ÖRNEK OLMA: Yetiskinler,cocugun karsisinda yalan söylemekten kacinmalidirlar; hatta kendi yalanlarina onlara söyletmemelidirler.
2-CEZA YERINE ÖDÜLLENDIRME: Cocuklar,istemedigimiz bir davranis gösterdiklerinde, mümkün oldugu kadar yumusak ve hosgörülü davranmali ve cezadan kacinmaliyiz.
3-KAPASİTE: Cocuklardan basaramayacaklari seyleri istememeliyiz.
4-BASKI:Fazla baskilardan sakinmaliyiz.Konulan kurallarla cocugun yasamini fazla sinirlamamaliyiz.
5-ÇOCUĞU ARAÇ OLARAK KULLANMA:Yalan söylemede yetiskinlerin cocuklari ARAC olarak kullanmamalari gerekir.Mesela:Annenin cocugu babaya karsi yalan söyletmesi gibi)
6-BASKALARIYLA KIYASLAMA:Cocuklarin baska cocuklarla karsilastirilmasi(kiyaslanmalari) dogru degildir.Cocugu oldugu gibi kabul etmek gerekir.
7-ONLARI DİNLEMEK:Cocuklarla onlarin istek, SIKINTI, kaygi ve endiselerini rahatca konusmaya hazir olmali,onlari dinlemeye ve cözüm yollari bulmada yardimci olmaya hazir oldugumuzu hissettirmeliyiz.
Ancak bu tip önlemlerle cocugu yalandan uzaklastirabiliriz.